Pewnie nie raz zobaczyłeś konia, który jest max wychudzony,0 mięśni, jego włosie jest wypłowiałe a jednak koń jest wypuszczany na wybiegi, ma apetyt jak pozostałe konie... Jednak no wygląda na skrajnie wykończonego.... Pytasz się dlaczego tak jest? i dostajesz odpowiedz " To normalne. Ten koń jest stary" Nie,Nie,Nie... Moje zdanie jest takie. Jak dbasz tak masz. Ludzie myślą, że jeżeli koń idzie na emeryturę to nie obowiązuje go już żaden ruch, lepsze jedzenie, opieka.. (?) Jeżeli jesteś z tych co tak myślą to twój koń niestety na starość nie będzie w dobrej kondycji. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego wpisu zmienisz swoje myślenie, a jeżeli już sporo wiesz może uzupełnisz swoją wiedzę. Co dziennie pracuję z 4 emerytami, po karierze sportowej 2 skoczki, 1 pingwin oraz jeden koń po western. Leo koń po karierze skokowej obecnie ma 25 lat i wygląda fenomenalnie. Gdyby nie pojawiająca się siwizna zdrowo byłoby można stwierdzić, że ten koń ma max 10 lat. Jest to wysoki i bardzo masywny gniadosz. Kolejny koń również po karierze sportowej to Ice Lady, jest to typowa haha Madam Lady (21). Piękna kara klacz, jej sierść jest niesamowicie błyszcząca. Jest to koń szlachetnej i smukłej budowy. Zawsze bardzo elegancko ubrana w róż. Kolejny koń to dresażysta nie jedne Grand Prix miał za sobą, czyli Riczi ( 23). Potężny gniadosz, świetnej budowy, a jak się rusza <3 Wychodzą na wybieg jest zawsze pełen wigoru oraz 27 letni Arab, który jest bardzo fajny i spokojny. Każdy z tych koni wygląda fenomenalnie. Umięśnione i idealnym stanie kopyta oraz włosie. "Wszystko zaczyna się od żłobu" Bardzo lubię to zdanie, ponieważ każdą pracę jaką zaczynamy z koniem to startujemy od żłobu, nie ważne czy to praca nad hierarchią lub treningiem.
1. ŻYWIENIE
Gdy koń się starzeje to zmiany zachodzą nie tylko w przewodzie pokarmowym (zęby, produkcja enzymów, praca jelit) zmiany zachodzą również w nerkach,serce, kościec itd.. Fakt wiele koni na starość zaczyna chorować. Jednak dzięki prawidłowej diecie można zmniejszyć zakres oraz skutki choroby.
a) Białko- powinno się znaleźć w żywieniu konia. Jednak warto skonsultować się z dietetykiem lub wet. ile tego białka powinno być. Zdarza się, że białko czasami podwyższone o 10-20%. Jednak warto pamiętać o tym, że najlepszym stosowaniem będzie białka wysokowartościowego np. młoda zielonka, kiszonka z młodej trawy, śruta sojowa lub lniana wszystko trawione w jelicie cienkim. Jednak pamiętaj o tym aby unikać wysokiego poziomy wapnia w żywieniu. Może on spowodować tworzenie się kamieni moczowych!
b) Witaminy A, E. Cynk i selen. należy zwiększyć dwukrotnie. Bardzo polecam podawanie wit. z grupy B np. drożdże pastewne (50g/100kg m.c) oraz wit. c (4-5g/100kg m.c)
Nie bój się wypuszczać swojego seniora na trawiaste pastwiska. Trawa jest bardzo dobrze trawiona przez konia. Koń pobiera ją w małych ilościach ale często = najlepiej jak senior spędzałby całymi dniami na wybiegu.
PODSTAWOWĄ PASZĄ OBJĘTOŚCIOWĄ w stajni powinno być SIANO!
Koniecznie należy podawać paszę, która ma sporą zawartość minerałów z wysoką zawartością wit A,E oraz selenu.
b) "Ciepłe posiłki"
Jest na rynku dostępnych pasz, meszów dla seniorów. Warto zainwestować w jakąś z pasz, która zawiera wszystko to co napisałam wyżej. Warto podawać ciepłe posiłki z meszu, gdzie będzie zawartość siemienia lnianego, olejów. Jeżeli ich nie ma możesz je dodać oraz dodatkowo coś od siebie np. jakieś zioła, marchew, buraki itp. Pamiętaj aby "ciepły posiłek" nie był zbyt płyny, ponieważ "przeleci" przez cały ukł. pokarmowy oraz wydalniczy. Jeżeli nasz koń traci na wadzę, należy wysłać do badania krew w celu sprawdzenia, czy aby na pewno każdy z narządów pracuje poprawnie i ew. przy jakiś nie prawidłowościach dobrać ponownie dietę, która wspomoże pracę danego narządu.
2. RUCH
To, że koń jest na emeryturze, to nie oznacza, że ma stać w miejscu. Świetnym rozwiązaniem dla koni w tym starszych jest padock paradaise (patrz inne notki) jeżeli takiego nie masz nic nie szkodzi, możesz z koniem spacerować w ręku. Wypuszczaj seniora na padok z górkami. Jeżeli masz możliwość postawienia konia do karuzeli to świetnie. Niech pochodzi te z 30-40 min dziennie w karuzeli lub bieżni. Spacerki ! Możesz maszerować z emerytem na ziemi lub jadąc ze swoim koniem wierzchowym na przejażdżkę zabieraj również seniora ze sobą na lonży. Jednak najpierw potrenuj na maneżu wspólną jazdę) Padokuj konia co dziennie i najlepiej jak najdłużej się da :)
3. CHOROBY
Niestety starzenie często wiąże się z chorobami. To proces czysto fizjologiczny i nieunikniony u każdego.
a) Hiperkalemiczne porażenie okresowe
OBJAWY
-drżenie mięśni
-skurcz małych mięśni pyska
-wystawianie trzeciej powieki
-potykanie się
-częste leżenie
-całkowity zanik aż to kolejnego ataku
PRZYCZYNY
-Genetyka ( Częstko u rasy Quater Horse)
LECZENIE
-Kontrola diety
-Dożylne leki w celu zmniejszenia poziomu potasu w surowicy
b) Miopatia spowodowana gromadzeniem się polisacharydów
Często u koni, które są zbyt umięśnione
- "skulenie"
-nadmierne pocenie się
-ból i drżenie mięśni
-osłabione mięśnie, aż koń nie może ustać
-nieregularny ruch zadu, spowodowany zanikiem mięśni tylnych
PRZYCZYNY
-Genetyka-zaburzenie produkcji glikogenu w mięśniach
LECZENIE
- kontrola żywienia ( zastąpienie węglowodanów błonnikiem i tłuszczami)
-całodobowe padokowanie
-umożliwienie naturalnego ruchu
c) Nowotwory
OBJAWY
-pprzewlekłą biegunka
-spadek wagi
LECZENIE
- usunięcie chirurgiczne
d) Zakażenie maczugowcem rzekomogruźliczym ( Gorączka gołębia)
OBJAWY
-tworzenie się ropni (zwykle na klatce piersiowej)
PRZYCZYNY
-tworzenie się ropni po ugryzieniu zakażonym owadem (zazwyczaj muchą dwuskrzydłową- Haematobia irritans)
LECZENIE
-okłady w celu przyśpieszenia dojrzewania ropni
-izolatka dla konia
e) Zespół Cushinga
OBJAWY
-częste picie i oddawanie moczu
-spadek wagi
-obniżona odporność na infekcje
-koń jest narażony na pojawienie się ochwatu
-nietolerancja wysiłku
-sierść staje się długa i zmierzwiona
PRZYCZYNY
-Wzmożone wydzielanie hormonów związanych z guzem przysadki mózgowej
LECZENIE
-leki (Pergorlide, Trilostan [...] )
-konieczne dalsze badania
f) Zgorzel gazowa
OBJAWY
-silny obrzęk w miejscu zastrzyku
-wysoka temp.
-ból w miejscu wkłucia
PRZYCZYNY
-zakażenie w miejscu wkłucia bakterią ( Clostridium perfringens lub Clostridium septicum)
LECZENIE
-KONIECZNA NATYCHMIASTOWA WIZYTA WETERYNARZA- ZAGRAŻA ŻYCIU
-wycięcie martwej tkanki
-intensywna kuracja antybiotykowa
-leczenie podtrzymujące
4. PIELĘGNACJA I OPIEKA
Dobry kowal to podstawa. Częste wizyty kontrolne weterynarza oraz dentysty. PAMIĘTAJ aby wzywać wet. na ogólne oględziny a nie dopiero gdy coś się zacznie dziać!
Czysta stajnia !
Starszego konia warto derkować, ponieważ senior może mieć problem z utrzymaniem prawidłowej temp. ciała.
Unikaj stawiania konia w przeciągach. DBAJ!!!!
Najstarszy koń świata (zdj google) Nie wygląda źle prawda?
Ps. Tą notkę pisałam wspomagając się informacjami z mojego zeszytu za czasów szkolnych :)